Shaft golf là một trong những yếu tố quan trọng quyết định hiệu suất của mỗi cú đánh. Việc lựa chọn shaft phù hợp giúp người chơi tối ưu hóa khoảng cách, độ chính xác và cảm giác khi swing. Vậy shaft golf là gì? Có những loại shaft golf nào phổ biến trên thị trường hiện nay? Hãy cùng marcelinegolf.com tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Tìm hiểu Shaft golf là gì?
Shaft golf là phần trục dài nối giữa tay cầm và đầu gậy, đóng vai trò quan trọng trong việc truyền lực từ tay người chơi đến đầu gậy. Thuật ngữ “shaft” xuất phát từ tiếng Anh, có nghĩa là trục hoặc cán, mô tả chính xác vai trò cấu trúc của bộ phận này trong cây gậy golf. Shaft ảnh hưởng trực tiếp đến cách điều hướng và tốc độ bóng, quyết định lớn đến sự chính xác và khoảng cách của cú đánh của golfer.
Shaft golf bắt đầu được sử dụng từ thế kỷ 15, khi gậy golf đầu tiên sử dụng trục làm từ gỗ hickory. Loại gỗ này được ưa chuộng nhờ khả năng chịu lực tốt và độ đàn hồi cao, nhưng cũng có nhược điểm là khó kiểm soát và không bền. Đến trước năm 1935, hầu hết các shaft vẫn sử dụng loại gỗ này. Vào nửa đầu thế kỷ 20, thép dần thay thế hickory nhờ độ bền cao và hiệu suất vượt trội. Mặc dù nặng hơn, thép mang lại sự ổn định và chính xác cao hơn, phù hợp với sự phát triển của môn golf hiện đại.
Đến năm 1970, shaft graphite xuất hiện lần đầu tại PGA Merchandise Show sau khi được Frank Thomas phát minh vào năm 1969. Shaft graphite nhanh chóng được sử dụng rộng rãi từ năm 1990, đặc biệt trong gậy gỗ và bộ gậy sắt, nhờ trọng lượng nhẹ và khả năng tăng tốc độ bóng. Đến nay, nhiều hãng đã sử dụng các loại shaft được làm từ carbon với trọng lượng nhẹ, trợ lực tốt cho golfer.
Cấu tạo của shaft golf
Shaft golf là bộ phận quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và cảm giác đánh bóng của golfer. Được thiết kế với nhiều chất liệu và thông số kỹ thuật khác nhau, shaft quyết định tốc độ đầu gậy, độ xoáy và quỹ đạo bóng. Để hiểu rõ hơn về cách shaft hoạt động, chúng ta hãy cùng khám phá cấu tạo của shaft golf và các yếu tố quan trọng trong thiết kế của nó.
Thân shaft (Shaft body)
Đây là phần trụ dài nhất của shaft, kéo dài từ đầu gậy đến tay cầm. Thân shaft quyết định phần lớn đến độ dài tổng thể của gậy và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng kiểm soát và khoảng cách cú đánh. Thân shaft thường được làm từ các vật liệu khác nhau, phổ biến nhất là thép và graphite, mỗi loại vật liệu mang lại những đặc tính riêng biệt về trọng lượng, độ cứng, và cảm giác.
Đầu shaft (Tip)
Đầu shaft là phần cuối cùng của shaft, được gắn trực tiếp vào đầu gậy (clubhead). Khu vực này thường được thiết kế với đường kính và hình dạng đặc biệt để khớp hoàn hảo với cổ gậy (hosel) của đầu gậy. Đầu shaft đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải lực từ shaft đến đầu gậy một cách hiệu quả.
Butt (Tay cầm)
Mặc dù về mặt kỹ thuật, tay cầm (grip) là một bộ phận riêng biệt được gắn lên shaft, nhưng phần butt của shaft chính là khu vực mà tay cầm được lắp vào. Butt thường có đường kính lớn hơn phần đầu shaft và thân shaft để tạo ra điểm tựa vững chắc cho tay người chơi khi cầm gậy. Đường kính và độ dày của butt cũng có thể thay đổi để phù hợp với kích thước tay và sở thích của từng người chơi.
Chất liệu
Shaft golf thường được chế tạo từ hai loại vật liệu chính là thép (steel) và graphite (than chì). Shaft thép nổi tiếng với độ bền, độ ổn định và giá thành phải chăng, thường được sử dụng cho gậy sắt (irons) và wedge. Trong khi đó, shaft graphite nhẹ hơn đáng kể, giúp tăng tốc độ đầu gậy và khoảng cách, thường được ưa chuộng cho gậy gỗ (woods) và driver. Tuy nhiên, shaft graphite cũng có giá thành cao hơn và có thể kém bền hơn shaft thép.
Độ dài (Length)
Độ dài của shaft golf không cố định, mà thay đổi tùy thuộc vào loại gậy và chiều cao của người chơi. Gậy driver thường có shaft dài nhất để tối đa hóa khoảng cách, trong khi gậy wedge có shaft ngắn nhất để tăng độ kiểm soát và độ chính xác. Việc lựa chọn độ dài shaft phù hợp với thể trạng người chơi là yếu tố quan trọng để đảm bảo tư thế swing đúng và hiệu quả.
Trọng lượng (Weight)
Trọng lượng của shaft golf cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cảm giác và hiệu suất. Shaft nhẹ thường giúp tăng tốc độ đầu gậy và dễ dàng tạo ra khoảng cách, phù hợp cho người chơi có tốc độ swing chậm. Shaft nặng hơn có thể mang lại cảm giác ổn định và kiểm soát tốt hơn, phù hợp cho người chơi có tốc độ swing nhanh và muốn độ chính xác cao.
Các loại shaft gậy golf phổ biến nhất hiện nay
Trên thị trường hiện nay, shaft gậy golf được phân thành nhiều loại dựa trên chất liệu, độ cứng và đặc tính kỹ thuật. Mỗi loại shaft sẽ phù hợp với từng phong cách chơi và trình độ khác nhau của golfer. Vậy đâu là các loại shaft phổ biến nhất hiện nay?
Phân loại các loại shaft gậy golf theo chất liệu
Trên thị trường gậy golf hiện nay, shaft thép (steel) và shaft graphite (than chì) là hai loại shaft phổ biến nhất và được ưa chuộng rộng rãi. Mỗi loại shaft đều sở hữu những đặc tính riêng biệt, phù hợp với từng loại gậy và phong cách chơi golf khác nhau.
- Shaft thép: Vẫn luôn là lựa chọn truyền thống và phổ biến, đặc biệt là đối với gậy sắt (irons) và wedge. Shaft thép nổi tiếng với độ bền bỉ vượt trội, độ ổn định cao, cảm giác đánh bóng thật tay, và giá thành phải chăng. Chúng mang lại độ kiểm soát và độ chính xác cao, đặc biệt quan trọng trong các cú đánh tiếp cận green và các cú đánh ngắn. Shaft thép phù hợp với nhiều đối tượng người chơi, từ người mới bắt đầu đến người chơi golf chuyên nghiệp, những ai ưu tiên sự ổn định và kiểm soát trong từng cú đánh.
- Shaft graphite: Ngày càng trở nên phổ biến và được ưa chuộng, đặc biệt là đối với gậy gỗ (woods) và driver. Shaft graphite nhẹ hơn đáng kể so với shaft thép, giúp người chơi tăng tốc độ đầu gậy dễ dàng hơn, từ đó tạo ra khoảng cách xa hơn. Ngoài ra, shaft graphite còn có khả năng giảm rung chấn tốt hơn, mang lại cảm giác êm ái và thoải mái hơn khi đánh bóng. Shaft graphite đặc biệt phù hợp với người chơi có tốc độ swing chậm hoặc trung bình, người lớn tuổi, golfer nữ, và những ai muốn tối đa hóa khoảng cách trong các cú phát bóng và cú đánh xa.
Mặc dù shaft thép và graphite là hai loại phổ biến nhất, thị trường cũng xuất hiện những loại shaft kết hợp vật liệu hoặc sử dụng các vật liệu composite khác để đạt được những đặc tính tối ưu. Tuy nhiên, xét về tính phổ biến và ứng dụng rộng rãi, shaft thép và graphite vẫn chiếm ưu thế tuyệt đối trên thị trường gậy golf hiện nay.
Phân chia các loại shaft gậy golf theo độ cứng
Độ cứng (Flex) của shaft gậy golf là một yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và cảm giác của cú đánh. Độ cứng của shaft mô tả khả năng uốn cong của shaft khi chịu lực tác động trong quá trình swing. Shaft được phân chia thành nhiều cấp độ cứng khác nhau, thường được ký hiệu bằng chữ cái, từ mềm đến cứng:
- L (Ladies): Shaft mềm nhất, được thiết kế cho golfer nữ hoặc người chơi có tốc độ swing rất chậm. Shaft L giúp tạo ra độ bổng cao và khoảng cách tốt cho người chơi có tốc độ swing chậm.
- A (Amateur/Senior): Shaft mềm vừa phải, còn được gọi là Senior flex, dành cho người chơi lớn tuổi, người chơi có tốc độ swing chậm đến trung bình, hoặc người mới bắt đầu chơi golf. Shaft A giúp dễ dàng tạo ra khoảng cách và độ bổng, đồng thời vẫn đảm bảo độ ổn định nhất định.
- R (Regular): Shaft cứng trung bình, là loại phổ biến nhất, phù hợp với đa số người chơi golf có tốc độ swing trung bình. Shaft R mang lại sự cân bằng giữa khoảng cách, độ bổng và độ kiểm soát, phù hợp với nhiều phong cách chơi golf.
- S (Stiff): Shaft cứng, dành cho người chơi có tốc độ swing nhanh. Shaft S giúp kiểm soát đường bóng tốt hơn, giảm độ xoáy và tạo ra đường bóng thấp và ổn định hơn cho người chơi có lực đánh mạnh.
- XS (Extra Stiff): Shaft cứng nhất, dành cho người chơi chuyên nghiệp hoặc người chơi có tốc độ swing cực nhanh. Shaft XS mang lại độ kiểm soát tối đa và độ ổn định cao nhất, phù hợp với những người chơi có lực đánh cực mạnh và muốn kiểm soát hoàn toàn đường bóng.
Các ký hiệu độ cứng shaft (L, A, R, S, XS) không phải là tiêu chuẩn tuyệt đối và có thể khác nhau giữa các nhà sản xuất. Một shaft “Regular” của hãng này có thể có độ cứng hơi khác so với shaft “Regular” của hãng khác. Do đó, việc thử nghiệm và fitting gậy là cách tốt nhất để xác định độ cứng shaft phù hợp nhất với tốc độ swing và phong cách chơi của mỗi người.
Cách chọn shaft/cán gậy golf chuẩn nhất cho golfer
Việc chọn đúng shaft không chỉ giúp tối ưu hóa khoảng cách, độ chính xác mà còn cải thiện cảm giác khi đánh bóng. Tuy nhiên, với sự đa dạng về chất liệu, độ cứng, trọng lượng và độ flex, việc lựa chọn shaft phù hợp có thể là một thách thức đối với nhiều golfer. Dưới đây là hướng dẫn bạn cách chọn shaft gậy golf chuẩn nhất, giúp bạn nâng cao trình độ và có những cú đánh hiệu quả hơn.
Chọn độ cứng (flex) phù hợp
Độ cứng của shaft được phân thành nhiều mức như Ladies (L), Senior (A), Regular (R), Stiff (S) và Extra Stiff (X). Để chọn đúng flex, golfer cần dựa vào tốc độ swing của mình. Nếu bạn có tốc độ swing dưới 85 mph, shaft Regular hoặc Senior sẽ là lựa chọn hợp lý. Ngược lại, nếu tốc độ swing trên 100 mph, shaft Stiff hoặc Extra Stiff sẽ giúp bạn kiểm soát bóng tốt hơn. Một shaft có độ cứng không phù hợp có thể khiến bóng bay lệch hướng và giảm hiệu suất đánh bóng.
Trọng lượng shaft
Trọng lượng của shaft cũng ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát gậy và cảm giác khi đánh bóng. Shaft nhẹ (dưới 60g) giúp tăng tốc độ swing, phù hợp với golfer có thể lực yếu hoặc người mới chơi. Ngược lại, shaft nặng (trên 90g) mang lại sự ổn định và kiểm soát tốt hơn, phù hợp với golfer có thể lực tốt và tốc độ swing cao. Lựa chọn trọng lượng shaft phù hợp giúp golfer duy trì sự cân bằng và tối ưu hóa hiệu suất trên sân golf.
Độ kick point và ảnh hưởng đến quỹ đạo bóng
Kick point (điểm uốn của shaft) quyết định quỹ đạo bay của bóng. Shaft có kick point thấp giúp bóng bay cao hơn, phù hợp với golfer có tốc độ swing trung bình hoặc chậm. Ngược lại, shaft có kick point cao giúp bóng bay thấp hơn, tạo độ kiểm soát tốt hơn khi đánh vào fairway hoặc green. Việc hiểu rõ kick point giúp golfer điều chỉnh cú đánh của mình một cách tối ưu.
Thử nghiệm thực tế để chọn shaft phù hợp nhất
Không có một tiêu chuẩn cố định nào khi chọn shaft, vì mỗi golfer có phong cách đánh khác nhau. Cách tốt nhất để tìm được shaft phù hợp là thử nghiệm thực tế trên sân hoặc sử dụng công nghệ fitting tại các cửa hàng golf chuyên nghiệp. Việc này giúp bạn đánh giá chính xác tốc độ swing, độ xoáy của bóng và cảm giác khi sử dụng từng loại shaft khác nhau, từ đó đưa ra lựa chọn chính xác nhất.
Lời kết
Việc hiểu rõ về shaft golf giúp golfer lựa chọn được cây gậy phù hợp với thể lực và kỹ thuật của mình, từ đó cải thiện hiệu suất chơi. Mỗi loại shaft đều có ưu, nhược điểm riêng, và việc thử nghiệm thực tế sẽ giúp bạn tìm ra lựa chọn tối ưu. Hy vọng bài viết này cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để có trải nghiệm tốt nhất trên sân golf. Chúc bạn có những cú đánh hoàn hảo!
Xem thêm: